Een virtueel bedrijf waar studenten praktijkervaring opdoen in een realistische omgeving en tegelijkertijd sociale skills ontwikkelen via contacten met klanten: dat is het concept van de Virtual IT Company (VIC). Het departement IT en Digitale Innovatie nam een viertal jaar geleden het initiatief voor het VIC-project. Uniek is dat het draait op vrijwillig engagement van een 25-tal studenten. De drie begeleidende lectoren - Pieter-Jan Maenhaut, Martijn Saelens en Alexander Veldeman - staan erbij en kijken er (met verwondering) naar.

Concreet wordt in VIC, gevestigd in het D-gebouw op campus Schoonmeersen, een datacenter beheerd door tweede- en derdejaarsstudenten uit de opleiding Toegepaste Informatica (specialisatie system & network administrator). De studenten leren er omgaan met echte serversoftware en -hardware en bieden hostingdiensten aan voor gebruik in de onderwijspraktijk, voor bachelorproeven en experimenten binnen HOGENT-context. Er is ook een goede samenwerking met de directie IT en onderzoekscentrum CADS, die beide al eens opdrachten doorschuiven naar VIC. De Virtual IT Company kan het best worden omschreven als een digitaal living lab: een realistische, maar van andere netwerken onafhankelijk draaiende proeftuin waar studenten veilig kunnen experimenteren. Omdat fouten er weinig risico’s inhouden, ontstaat een authentieke leeromgeving waarin studenten niet alleen technische expertise ontwikkelen, maar ook leren omgaan met verantwoordelijkheid nemen, oplossingsgericht denken en klantgericht werken.

Vrijwillig

De activiteiten bij VIC zijn niet ingebed in een vak en er staan geen studiepunten of vergoeding tegenover. Het gaat dus over vrijwilligerswerk, maar toch zijn heel wat studenten enthousiast om er deel van uit te maken: “We hebben zelf een maximum aantal van 25 studenten vastgelegd om het geheel werkbaar te houden, want aan interesse is er hoegenaamd geen gebrek. De helft van de studenten die kiezen voor de specialisatie IT Infrastructure Engineer, stelt zich kandidaat. Studenten die willen deel uitmaken van VIC, moeten zelfs een selectieprocedure doorlopen”, schetst Martijn Saelens.

Van de studenten wordt verwacht dat ze minstens 1 halve dag per week actief zijn in VIC. Maar de meeste studenten zijn er veel vaker actief. Dat heeft onder meer te maken met het feit dat VIC een ‘kickstart’ vormt voor de beroepsloopbaan: ondanks de korte bestaansperiode heeft het virtuele bedrijf ook in het werkveld al een sterke reputatie opgebouwd. Afgestudeerden die kunnen aantonen dat ze bij VIC actief waren – studenten ontvangen daarvoor een certificaat – hebben dikwijls een streepje voor bij potentiële werkgevers.

“Het geeft als lector veel voldoening om de intrinsieke motivatie van de studenten te zien, hoe ze eigenaarschap opnemen. Je ziet ze echt openbloeien.”

Alexander Veldeman, lector Toegepaste Informatica

Autonomie

Dat heeft niet alleen te maken met de setting die vergelijkbaar is met een realistische werkomgeving, maar zeker evenveel met de verregaande autonomie, licht Pieter-Jan Maenhaut toe. “We zijn lang niet de enige hogeschool die over een soortgelijk datacenter beschikt, maar we zijn wel de enige waar de studenten het bedrijf echt zelf runnen.”

Dat bleek onder meer toen eerder deze maand een uitwisseling plaatsvond tussen de Duitse Hof University en VIC. De Duitse partnerinstelling heeft een zeer uitgebreide datacenter-infrastructuur, maar daar is nog geen studentenwerking aan gekoppeld. “En het verhaal van VIC blinkt daar net in uit”, zegt Pieter-Jan Maenhaut. “Dergelijke uitwisselingen zijn dan ook boeiend om van elkaar te leren, zowel op technisch als organisatorisch vlak.”

Shareholders

Hoe dan ook zijn de studenten de ruggengraat van VIC. En hoe meer vrijheid ze krijgen, hoe meer dat rendeert, ervaart Martijn Saelens. “Ze komen voortdurend met nieuwe ideeën. Uiteraard volgen ze de nieuwe trends binnen IT op de voet en passen die in de mate van het mogelijke toe. Ze werken bijvoorbeeld aan een eigen soort ChatGPT, maar dan voor gebruik binnen het gesloten VIC-systeem. We leren er zelf ook veel van bij”, lacht hij.

De interventies van de lectoren blijven beperkt: “Eigenlijk zijn we een soort shareholders. We staan de studenten uiteraard bij indien nodig, grijpen in bij problemen, maar in de praktijk komen we zelden tussen”, zegt Alexander Veldeman. “Het geeft als lector veel voldoening om de intrinsieke motivatie van de studenten te zien, hoe ze eigenaarschap opnemen. Je ziet ze echt openbloeien.”

Voorlopig voeren de studenten enkel opdrachten uit die HOGENT-gerelateerd zijn, maar stilaan komen ook partnerinstellingen aankloppen. De dienstverlening is tot nog toe gratis, maar mogelijk wordt binnen afzienbare tijd, om het project financieel te helpen dragen, een kostendekkend tarief aangerekend.

Cluster

Voor alle duidelijkheid: VIC functioneert als een interne cloudprovider. Studenten beheren er niet alleen gegevens, maar nemen ook een breed pakket aan infrastructuur- en hostingtaken op zich. Het ontwikkelen van eigen programma’s of applicaties behoort echter niet tot hun opdracht. Al dromen de begeleidende lectoren wel luidop van een apart lab, vergelijkbaar met VIC, dat een proeftuin zou bieden voor studenten die kiezen voor de specialisatie full stack developer. Een samenwerking tussen hen en VIC zou tot zeer boeiende resultaten kunnen leiden, redeneren ze. Daarnaast zien ze een cluster van VIC’s tussen verschillende partnerinstellingen eveneens als toekomstscenario met veel potentieel. Maar voorlopig zijn die denkpistes virtuele realiteit.

Meer weten over VIC? Check de website: https://vichogent.be/