De Septemberverklaring van de Vlaamse regering 2025 maakt één zaak pijnlijk duidelijk: het hoger onderwijs wordt niet gespaard in de nieuwe besparingsronde. Met een geplande besparing van 85 miljoen euro, waarvan 34 miljoen op het budget voor de studietoelagen, staat de toegankelijkheid van het hoger onderwijs fundamenteel onder druk, vindt Sebastien Malfait, directeur Studentenvoorzieningen aan HOGENT, in onderstaand opiniestuk.
De voorgestelde hervormingen, zoals strengere voorwaarden rond het aantal opgenomen studiepunten (mogelijks opgetrokken tot 50 à 54) en een leeftijdsgrens van 30 jaar, treffen een aanzienlijk deel van de studentenpopulatie die vandaag van een studietoelage geniet. Voor HOGENT blijkt dat ruim 35% van de beursstudenten rechtstreeks getroffen worden als deze maatregelen worden doorgezet.
Sinds jaar en dag is Vlaanderen trots op de democratisering van het hoger onderwijs: het uitgangspunt dat je talent, en dus niet je afkomst of achtergrond, bepaalt wie toegang krijgt tot het hoger onderwijs. Maar hoe geloofwaardig is die ambitie nog als we de drempels substantieel verhogen voor kwetsbare doelgroepen? En wat betekent het voor onze samenleving als hoger onderwijs minder toegankelijk wordt? Willen we vandaag enkele miljoenen besparen en morgen de prijs betalen in gemiste talenten en in een verzwakte kennismaatschappij?
De maatschappelijk assistenten van de sociale diensten bij de hogescholen zien dag na dag, dossier na dossier, hoe zwaar de strijd is die beursstudenten leveren, zowel financieel, sociaal als mentaal. Een jaar met 54 studiepunten is voor velen gewoon niet haalbaar, zeker wanneer persoonlijke omstandigheden flexibiliteit vereisen in het studietraject.
De Vlaamse regering zegt dat er uitzonderingen zullen gelden voor studenten wegens medische redenen of voor studenten die mantelzorg opnemen. Het zou er nog aan mankeren. Maar wat met studenten die noodgedwongen hun studies combineren met een job? Wat met studenten die opgroeien in armoede of studenten die thuis geen persoonlijke studieruimte ter beschikking hebben? Wat met een alleenstaande ouder die naast de opleiding ook een gezin draaiende houdt? Of met nieuwkomers die extra inspanningen leveren om de taal te leren? Al deze kwetsbare groepen dreigen uit de boot te vallen, terwijl net zij deze ondersteuning het hardst kunnen gebruiken.
Niet enkel de kwetsbare studenten, maar ook de studentenvoorzieningen (STUVO’s) betalen de rekening. Zij zullen geconfronteerd worden met een sterk stijgende vraag naar financiële ondersteuning in de studiekosten waardoor ook de eigen middelen voor de dienstverlening rond studentenvoorzieningen verder onder druk komen te staan.
De Vlaamse regering mag dan wel spreken over efficiëntie. De realiteit is dat deze kille besparingsmaatregelen heel wat studenten raken die in moeilijke omstandigheden willen doorzetten om hun plek in de samenleving te veroveren.
"Wat betekent het voor onze samenleving als hoger onderwijs minder toegankelijk wordt? Willen we vandaag enkele miljoenen besparen en morgen de prijs betalen in gemiste talenten en in een verzwakte kennismaatschappij?"
Sebastien Malfait, directeur Studentenvoorzieningen
Vond je deze pagina al de max? Check dan zeker ook deze eens.
Studiefinanciering en financiële steun
Moeite om je studiekosten te betalen? Bekijk hier alle tips en steunmaatregelen van onze dienst studentenvoorzieningen (STUVO), afdeling Zorg.Diversiteit en inclusie
HOGENT ziet diversiteit als een verrijking en wil een inclusieve hogeschool zijn waar iedereen zich thuis voelt.
Dit initiatief draagt bij tot:
SDG1 - Geen armoede, SDG10 - Ongelijkheid verminderen
Meer weten over de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen? Kijk op hogent.be/duurzaamheid.Publicatiedatum: 02/10/2025