In het eerste semester van het derde jaar schrijven studenten in de opleiding sociaal werk een onderbouwd en wervend artikel rond een actuele maatschappelijke uitdaging dat de basis vormt voor hun praktijkwerk in het tweede semester. Dit traject lopen ze samen met een projectpartner uit het sociaal werk.
In het bachelorproject denken derdejaarsstudenten na over tal van actuele maatschappelijke uitdagingen:
- Wat is de impact van bureaucratisering op het sociaal werk?
- Wat betekent de vergrijzing voor onze samenleving?
- Hoe zorgen we voor kinderen met leer- en gedragsproblemen?
- Waarom moet een publieke ruimte inclusief zijn?
- ...
Onder elke tegel vind je een selectie van artikels van academiejaar 2024-2025. We wensen jou heel veel leesplezier!
Kandidaat-projectpartners voor het bachelorproject?
Ben jij als sociaal werkprofessional geïnteresseerd om met onze studenten in het tweede semester samen op pad te gaan? Heb jij m.a.w. een uitdaging waar onze studenten kunnen rond werken via de methodiek van het ontwerpend denken? Neem dan contact op met de titularissen van het bachelorproject:
Bureaucratisering en efficiëntie
Meer en strengere regels en controle leiden tot bureaucratisering, administratieve en professionele druk in het sociaal werk. Hoewel vaak bedoeld om de kwaliteit te waarborgen, leiden deze regels paradoxaal genoeg vaak tot minder kwaliteit. De studenten verkennen deze ontwikkeling op een genuanceerde manier en openen nieuwe perspectieven voor het sociaal werk.
Cultuursensitief werken, meerstemmigheid en antidiscriminatie
Hoe kunnen sociaal werkers de kracht en meerwaarde van cultuursensitief werken en meerstemmigheid zichtbaar maken in de samenleving? Hoe zorgen we ervoor dat die diversiteit een hefboom wordt voor inclusie, verbondenheid en gelijkwaardigheid? En op welke manier kunnen sociaal werkers discriminatie herkennen, benoemen én actief tegengaan, zowel in de directe hulpverlening als op structureel niveau?
Globalisering en migratie
Globalisering en migratie zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden met grote implicaties op bv. sociale rechtvaardigheid, armoede, werkloosheid… In een superdiverse samenleving is het essentieel om te erkennen dat uitsluiting en achterstelling vaak meerdere oorzaken hebben.
Door in te zetten op interculturele competenties, transnationaal sociaal werk en het bevorderen van gelijke rechten en kansen dragen sociaal werkers bij aan een meer inclusieve en rechtvaardige samenleving voor iedereen.
Inclusie, intersectionaliteit en participatie
Sociaal werkers streven naar inclusieve en meerstemmige praktijken, waarbij participatie centraal staat.
Kennis over processen van in- en uitsluiting zijn essentieel. Intersectionaliteit is hier het kader.
Nadenken over participatie draait om het begrijpen van de methodische aspecten van inspraak en betrokkenheid, maar ook over het vormen van een kritische stem in de manier waarop participatie verloopt en het erkennen van ieders bijdrage in de vormgeving van de samenleving.
Inclusieve werkvloeren
Inclusieve werkvloeren zijn plaatsen die ervoor zorgen dat kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt kunnen instromen in ondernemingen (instroom), zich betrokken en gewaardeerd voelen op de werkvloer (inclusie), in staat zijn vaardigheden en competenties te verwerven (groeien) en duurzaam aan de slag te blijven in ondernemingen en op de arbeidsmarkt (retentie).
Studenten kijken naar de eigen stagecontext en leggen tekorten bloot, zien uitdagingen om inclusie te versterken, maar ook bedreigingen die inclusie in de weg staan.
Integraal werken
Een integrale aanpak in sociaal werk houdt in dat uitdagingen niet geïsoleerd worden aangepakt, maar in samenhang. Wat betekent integraal werken voor de cliënten / participanten zelf? Draagt dit echt bij tot een meer sociaal rechtvaardige samenleving? Op welke manier kunnen we dit realiseren in diverse sociaal werk contexten? Vraagt integraal werken (of een generieke aanpak i.p.v. een gespecialiseerde aanpak) andere competenties van sociaal werkers?
Levenslang leren en vrije tijd
In een superdiverse samenleving stellen we vast dat o.a. mensen met korte scholing, migratieachtergrond, mensen op een kruispunt in hun leven, werkzoekenden, langdurig zieken … vaak moeite hebben om hun weg te vinden naar levenslang leren of zinvolle vrije tijdbesteding.
Dit ontneemt hen kansen op het vlak van participatie, sociale mobiliteit, duurzame tewerkstelling en/of persoonlijke ontwikkeling.
Vermaatschappelijking en sociale cohesie
Vermaatschappelijking van de zorg houdt in dat hulp zoveel mogelijk plaatsvindt in de leefomgeving van mensen. Dit vereist buurtgerichte samenwerking tussen professionals en vrijwilligers. Tegelijk weten we dat de sociale cohesie onder druk staat door individualisering, polarisatie en ongelijkheid.
Sociaal werkers zoeken in dit spanningsveld verbinding en bouwen zo mee aan inclusieve, solidaire gemeenschappen.
Herstelgericht werken en re-integratie
Hoe kan herstelgericht werken bijdragen aan de re-integratie van kwetsbare doelgroepen zoals (ex) gedetineerden, mensen met een lichamelijke of psychische kwetsbaarheid, jongeren in de problemen...? Wat zijn hun noden en behoeften en hoe kunnen we hier als sociaal werker en samenleving mee aan de slag?
Preventief werken
Hoe zetten we in op een meer gezonde leefomgeving? Hoe stoppen we vroegtijdige schooluitval? En op welk manier speelt het sociaal werk een rol in het vergroten van de digitale weerbaarheid bij kinderen en jongeren? Maar ook nadenken over preventie bv. bij politie. Allemaal actuele uitdagingen met heel wat impact op de fysieke, mentale en sociale gezondheid van burgers.
Vergrijzing
Ook in Vlaanderen neemt het aantal 65-plussers toe, terwijl het aantal jongeren en mensen op middelbare leeftijd afneemt.
Deze demografische verschuiving brengt een aantal uitdagingen met zich mee in de gezondheidszorg, maar ook op vlak van wonen, pensioenen, participatie van ouderen...
Het daagt onze sociaal werkers en andere hulpverleners uit om ouderen optimaal te ondersteunen en voldoende aandacht te besteden aan specifieke interventies zoals thuisbegeleiding, mantelzorg, sociale contacten, …
Internationaal project ‘Change Agents’
Change Agents is een internationaal uitwisselingsproject van studenten uit allerhande disciplines uit zeven landen.
Studenten gaan de uitdaging aan om in vier à vijf online lessen en een week op locatie een duurzaamheidsuitdaging aan te gaan.
Via de methode van het ontwerpend denken gaan ze van een analyse over een concrete duurzaamheidsuitdaging naar een haalbare oplossing die voorgesteld wordt aan een internationale jury.