Alcohol op Sweet Sixteen: wat mag, wat kan en wat is verstandig?

Een bezorgde moeder stuurde onlangs een vraag naar de podcast Goed om weten!: mag haar dochter van zestien een fles tequila meenemen naar haar verjaardagsfeestje? Voor velen een herkenbaar dilemma maar het snijdt ook een breder debat aan over jongeren en middelengebruik. 

Volgens lector en onderzoeker Nicky Dirkx is het niet uitzonderlijk dat alcohol aanwezig is op zogeheten Sweet Sixteen-feestjes. “Het klopt dat daar regelmatig alcohol vloeit,” vertelt ze in de podcast. “En ja, soms wordt die zelfs door ouders aangereikt.” Maar wat zegt de wet? 

In België mogen jongeren vanaf 16 jaar bier en wijn drinken. Sterke drank zoals tequila blijft verboden tot 18 jaar. “Dus die tequila, dat is geen goed idee,” benadrukt Dirkx. 

Geen strengheid om de strengheid 

De verleiding is groot om dan maar streng te zijn. Geen alcohol, geen discussie? Toch pleit Dirkx eerder voor een gesprek dan een verbod. “Wat me opvalt is dat veel ouders handelingsonzeker zijn. Ze weten niet goed wat ze kunnen toelaten en wat niet. Maar je moet durven grenzen stellen én die ook uitleggen.” 

Ze benadrukt het belang van afspraken met je kind én met andere ouders. “Je kan perfect een WhatsAppgroepje maken met andere ouders: ‘Is het oké dat er hier drie pintjes per persoon geschonken worden?’ Zo creëer je duidelijkheid én vertrouwen.” 

Ouders als rolmodellen 

Dirkx wijst ook op de voorbeeldfunctie van ouders. “Zien drinken doet drinken,” stelt ze. Niet alleen wat ouders doen telt, maar ook de omgeving waarin ze zich bevinden. “Zelfs als jij niet drinkt, maar je kind groeit op tussen volwassenen die dat wel regelmatig doen, heeft dat een invloed.” 

De mythe van ‘leren drinken’ 

Veel ouders denken dat jongeren beter leren omgaan met alcohol als ze er thuis al op jonge leeftijd kennis mee maken. Maar volgens Dirkx toont onderzoek aan dat die strategie niet werkt. Integendeel. “We weten dat jongeren die later beginnen met alcohol, minder kans hebben op gezondheidsproblemen én op latere alcoholverslaving.” 

Ze verwijst ook naar hersenontwikkeling: “De hersenen zijn in volle ontwikkeling tot 25 jaar. Alcohol tast zowel de structuur als de werking ervan aan wat kan leiden tot concentratieproblemen of geheugenverlies.” 

Verantwoordelijkheid geven 

In plaats van alles te willen controleren, raadt Dirkx aan om jongeren ook verantwoordelijk te maken voor hun feestje. “Zeg hen: dit is jouw feest. Zorg dat iedereen zich goed voelt en dat het niet uit de hand loopt.” Dat gevoel van verantwoordelijkheid werkt beter dan een algeheel verbod. 

Tot slot, een heldere boodschap van Dirkx aan alle ouders: “Je hoeft niet te problematiseren, maar wél te responsabiliseren.”