Sluikstorten in de wijk: wat kan je doen als bewoner?

Sluikstorten lijkt een veelvoorkomend probleem in sociale woonwijken. Een doorn in het oog van vele bewoners. Dat blijkt ook uit de vraag van Ruth aan de podcast Goed om Weten!. Zij woont al jaren met plezier in een sociale woonwijk, maar ze ergert zich aan het groeiende afval op straat. Ze maakt zich zorgen over hoe haar wijk wordt bekeken, over het milieu én over haar rol als burger: moet ze anderen aanspreken op hun gedrag of zijn er betere oplossingen?

We legden haar vraag voor aan Marlies Marreel, onderzoekster in duurzame verstedelijking. Zij bevestigt het sluikstortprobleem, en het blijft zeker niet beperkt tot sociale woonwijken. “Netheid is echt wel heel belangrijk om een wijk leefbaar te maken. Het draagt er ook toe bij dat mensen zich veilig voelen in hun woning en woonomgeving.”

Waarom wordt er niet gesorteerd?

Een frustratie van Ruth is dat zij wel sorteert, maar anderen in haar buurt niet. Volgens Marreel speelt kennis een belangrijke rol: “Niet iedereen weet goed hoe te sorteren. De systemen kunnen complex zijn, zeker met ondergrondse containers en badges.” In sociale woonwijken is er bovendien veel verloop, wat het nog moeilijker maakt om vertrouwd te raken met lokale regels.

Daarom pleit Marreel voor toegankelijke en meertalige communicatie. Ook laagdrempelige initiatieven zoals mobiele recyclageparken – een soort containerpark op wielen – blijken succesvol: “We merken dat veel bewoners daarop afkomen. Het is duidelijk dat toegankelijkheid een sleutelrol speelt.”

Sluikstorten tegengaan

Sluikstorters aanspreken kan zeker volgens Marlies, maar het probleem is te groot om alleen aan te pakken. Om tot oplossingen te komen moeten mensen en organisaties in de wijk samenwerken. Naast melden bij de stad of het afvalverwerkingsbedrijf, kunnen buurtwerkingen en lokale aanspreekpunten een verschil maken.

Sociale controle helpt ook. Meer verlichting, toegangscontrole of gewoon meer aanwezigheid in de publieke ruimte kunnen een rem zetten op sluikstorten. Daarnaast erkent Marlies dat het in woonvormen waar veel mensen samenwonen en ruimtes met elkaar delen, zoals appartementsgebouwen, moeilijker is om een gevoel van eigenaarschap te creëren. “Als iedereen verantwoordelijk is, voelt uiteindelijk niemand zich écht verantwoordelijk.”

Een omgeving die uitnodigt tot zorg dragen, is cruciaal. Rommelige, slecht verlichte hoekjes trekken eerder afval aan. Netheid begint dus bij de inrichting van de ruimte. Daarnaast is het belangrijk dat bewoners inspraak hebben. Zelf bloemen kunnen planten, meebeslissen over hun omgeving – het zijn kleine zaken die het gevoel van eigenaarschap vergroten.

Wat kan Ruth doen?

Marlies Marreel bewondert Ruths betrokkenheid: “Ik vind het heel mooi dat ze zo berokken is op dit thema en op haar buurt.” Hoewel zij het probleem niet alleen kan oplossen, maken kleine acties zoals praten met buren, iets melden bij de stad of zelf het goede voorbeeld geven wel degelijk een verschil. Ruth staat daarin zeker niet alleen – heel wat bewoners tonen op hun manier zorg en betrokkenheid bij de plek waar ze wonen, ook in sociale woonwijken.