Donderdag 25 april is ‘Buitenlesdag’. Op campus Ledeganck werd de voorbije periode hard gewerkt aan een buitenklas. Tijdens de buitenlesdag komen drie klassen van de naburige basisschool De Kleine Icarus er les volgen. En het mag duidelijk zijn: een buitenklas is meer dan les volgen in openlucht.
“Buiten les volgen is op zich al gezond”, zegt David Vander Haeghen, lector Wetenschappen aan de lerarenopleiding van HOGENT en drijvende kracht achter de buitenklas op campus Ledeganck. “En het is een tegengewicht voor de sterk gedigitaliseerde onderwijspraktijk. Die digitalisering biedt bijzonder veel voordelen, maar kinderen zitten wel hele dagen voor een scherm. En dat even doorbreken, biedt zeker een meerwaarde.”
Maar een buitenklas is meer dan dezelfde lessen in de buitenruimte geven. “Idealiter betrek je in een buitenklas de omgeving en stimuleer je het contact met de natuur. Meer dan over ‘klassieke’ lessen gaat het in een buitenklas over beleving. Een voorbeeld: in een les over meetkundige figuren kan je leerlingen op zoek laten gaan naar natuurelementen die zo’n figuur vormen of hen een meetkundige figuur laten maken aan de hand van takjes of steentjes die ze vinden. Een dergelijke aanpak impliceert wel dat je buitenklas specifiek moet ingericht zijn om die beleving mogelijk te maken.”
Verloren hoek
Om een buitenklas te creëren die aan deze doelstelling kon voldoen, werden de didactische mogelijkheden onderzocht in een bachelorproef gemaakt door studenten van de lerarenopleiding lager onderwijs en begeleid door lector Silke Platinck.
Dat was meteen de aanleiding om een wat verloren, verwilderde hoek van de campus een andere bestemming te geven. Daarvoor kon David Vander Haeghen onder meer rekenen op de medewerking van TECTURA Tuinbouwschool Melle, waar hij jarenlang les gaf. “
Daar heeft een leerling van het zesde jaar op mijn vraag een plan van aanleg gemaakt voor zijn eindwerk. Ook de studenten van de lerarenopleiding zijn bij het ontwerp betrokken. Voor de uitvoering hebben de leerlingen van de Tuinbouwschool hier een werkdag georganiseerd.”
Er komt heel wat bij kijken. Om te beginnen, is er voldoende budget nodig. “Je kan in ons klimaat geen buitenklas inrichten zonder overdekte zone. Dus hebben we dankzij de opleidingscommissie een stretchtent van zo’n 60 vierkante meter kunnen aankopen. De tent biedt plaats aan ruim dertig studenten. Heel wat materialen, waaronder kweekbakken, heb ik via een oproep verzameld om low budget te kunnen werken”, legt David uit.
In een buitenklas betrek je de omgeving en stimuleer je het contact met de natuur. Meer dan over ‘klassieke’ lessen gaat het in een buitenklas over beleving", zegt lector David Vander Haeghen. De leerlingen van basisschool De Kleine Icarus konden op 25 april alvast proeven van een buitenles onder leiding van studente lerarenopleiding Ellen Paelinck.
Duurzame leer- en leefomgeving
De buitenlesdag is een initiatief van MOS, een samenwerking tussen het Vlaamse departement Omgeving, de Vlaamse provincies en de Vlaamse Gemeenschapscommissie. MOS startte in 2001 op als ‘Milieuzorg Op School’ en begeleidt en ondersteunt scholen om doordacht met milieu om te gaan en de school tot een duurzame leer- en leefomgeving te maken. Scholen die aan de vereiste criteria voldoen, kunnen 1 tot 3 MOS-logo’s behalen. Die gelden als erkenning dat de school sterk presteert op het vlak van duurzaam beleid en onderwijs.
Voorts bestaat de buitenklas onder meer uit een zitput, een sjorhoek, een zintuigenzone met grote plantenbakken, een totempaal die ook als zonnewijzer - en dus klok - dienst doet. Er komt ook een muziekzone waar met natuurlijke of recyclagemateriaal muziek kan gemaakt worden. “Denk aan een flessenxylofoon, waar je flessen die met verschillende hoeveelheden water zijn gevuld, aan een dwarsbalk ophangt en zo een toonladder creëert.”
Bij de inrichting waakt David erover dat zoveel mogelijk ecologisch materiaal wordt gebruikt. “De zitjes zijn bijvoorbeeld op maat gezaagde resten van een boomstam.”
Onbekend is onbemind
David gelooft zeer sterk in de meerwaarde van een buitenklas, al botste hij in het verleden vaak op argwaan van collega’s in het veld, al relativeert hij dat: “Onbekend is onbemind. Er was inderdaad wel wat koudwatervrees, maar door voldoende informatie te geven en doordat het concept alsmaar concreter en tastbaarder werd, groeide de interesse. Nu zijn veel collega’s gemotiveerd om met hun studenten of leerlingen de mogelijkheden van de buitenklas uit de testen. Ze verruimt sowieso de blikken van de leraren van de toekomst die we hier opleiden.”
Vond je deze pagina al de max? Check dan zeker ook deze eens.
lerarenopleidingen
Leraar worden? Hier vind je een overzicht van alle educatieve opleidingen aan HOGENT. Zo weet je meteen welke opleiding het meest geschikt is voor jouw persoonlijke situatie.Publicatiedatum: 24/04/2024