Het EQUALITY ResearchCollective wil sociale uitsluiting bij mensen in kwetsbare leefsituaties tegengaan en hun levenskwaliteit en het garanderen van mensenrechten bevorderen.
Naast bovenstaande referentiekaders staan participatieve onderzoeksmethoden en ervaringskennis centraal in de visie van het collectief.
Volgende onderzoekslijnen staan centraal in ons collectief:
In het EQUALITY ResearchCollective vormen kwaliteit van leven en mensenrechten de centrale bouwstenen voor het onderzoek dat we opzetten. Dit sluit aan bij een streven om basisvoorzieningen in de samenleving voor mensen in een kwetsbare leefsituatie in te richten vanuit een emancipatorisch ondersteuningsperspectief waarbij elke persoon recht heeft op regie over het eigen leven, recht heeft op ondersteuning om betekenisvol handelen te realiseren en een volwaardige plaats in de samenleving in te nemen. Deze onderzoekslijn richt zich op conceptueel onderzoek rond beide referentiekaders, en de manier waarop deze in de praktijk geïmplementeerd kunnen worden.
Deze onderzoekslijn richt zich op de toegankelijkheid van basisvoorzieningen om de uitdaging van onderbescherming aan te pakken. Iemand bevindt zich in een situatie van onderbescherming indien niet alle fundamentele mensenrechten gerealiseerd zijn.
Onderbescherming is vaak hoger bij specifieke groepen van mensen in een kwetsbare leefsituatie: mensen in armoede, alleenstaande ouders, gezinnen met een migratieachtergrond of mensen met een beperking. Een cumulatie van deze factoren verhoogt veelal de mate van onderbescherming.
Oorzaken van onderbescherming zijn onder meer gelegen in een gebrek aan informatie, drempels veroorzaakt door bureaucratisering van en gebrekkige samenwerking tussen basisvoorzieningen, vage of complexe regelgeving.
Als gevolg van onderbescherming kunnen mensen geen gebruik maken van basisvoorzieningen waartoe ze wel gerechtigd zijn en geraken zij sociaal uitgesloten.
Antwoorden op het probleem van onderbescherming zijn onder meer gelegen in outreachende basisvoorzieningen, automatische rechtentoekenning, persoonlijke ondersteuning bij het gebruik van basisvoorzieningen, etc.
Deze onderzoekslijn richt zich op diversiteit met specifieke aandacht voor machtsrelaties en de maatschappelijke beeldvorming en waardering die aan sommige diversiteitskenmerken verbonden worden. De samenleving kenmerkt zich door een toenemende verscheidenheid op verschillende dimensies van het mens-zijn. Gedurende de voorbije decennia werden relatief nieuwe dimensies alsmaar belangrijker zoals gender, verblijfsposities, cultuur, religie, seksuele oriëntatie, etc. Maar ook binnen die dimensies neemt de diversiteit toe. De combinatie van diversiteitsassen waarmee personen of groepen zich identificeren of worden geïdentificeerd, beïnvloedt hun maatschappelijke positie en bepaalt waar men zich bevindt op het spectrum tussen geprivilegieerde of gediscrimineerde posities in de samenleving. Naarmate men meer geïdentificeerd wordt met gediscrimineerde posities, verhoogt ook de kans op sociale uitsluiting, het ervaren van onderdrukkingsmechanismen, beperkte hulpbronnen, verminderde toegang tot basisvoorzieningen, etc. Dit vergt een kritische analyse van hoe sociale uitsluiting in de context van diversiteit in werking treedt op alle samenlevingsniveaus. Tot op heden wordt een diversiteitsbeleid in vele organisaties ingevuld via het opzetten van processen van interculturalisering, gericht op specifieke en homogeen gedefinieerde doelgroepen, met verkokering en categorisering als gevolg. Door de toenemende diversiteit zal dit echter moeten worden uitgebreid en/of worden getransformeerd in meer generieke strategieën en innovatieve processen gericht op een diverse bevolking waarbij gestreefd wordt naar het realiseren van sociale cohesie en een gelijke en volwaardige participatie voor eenieder.
Deze onderzoekslijn richt zich op integraal werken. Centraal hierin staat het interprofessioneel samenwerken, samen met de gemeenschap, buurten, informele netwerken en mensen in kwetsbare leefsituaties om dit brede zorgbeleid uit te kunnen rollen.
Een centrale uitdaging is de verkokering en de categoriaal georganiseerde basisvoorzieningen. Basisvoorzieningen worden meestal georganiseerd volgens doelgroep of problematiek. Verbinding tussen actoren als onderwijs, welzijn, gezondheidszorg en de ruimere samenleving blijft vaak uit.
Zo kent onderwijs een steeds breder zorgbeleid met een bijhorende groei aan betrokken actoren in de school, zoals de zorgleerkracht, de CLB-medewerker of de SES-leerkrachten, maar ook met actoren buiten de schoolmuren zoals brugfiguren, schoolpoortwerkers, OCMW-medewerkers of bredeschoolactoren. Samenwerking tussen al deze verschillende instanties gebeurt eerder ad hoc op basis van kortetermijnnetwerken.
Deze manier van werken komt niet tegemoet aan de complexiteit van ondersteuningsnoden en de dagelijkse realiteit waar mensen in kwetsbare leefsituaties zich in bevinden. Het zorgt ervoor dat mensen tussen de mazen van het net vallen, wat op lange termijn resulteert in nog complexere zorgnoden en een hogere intensiteit van hulp- en dienstverlening.
Deze onderzoekslijn richt zich op gemeenschapsgerichte zorg en ondersteuning. Binnen de huidige hulp- en dienstverlening wordt steeds sterker ingezet op vermaatschappelijking (van de zorg) in de ondersteuning van mensen in kwetsbare leefsituaties. Het gaat om ondersteuning in én door de samenleving, waarbij vrijwilligers en mantelzorgers als hoeksteen van de zorg worden beschouwd met een sterke focus op (warme) solidariteit ten aanzien van burgers in kwetsbare leefsituaties.
Inzetten op vermaatschappelijking houdt een toenemend risico in op sociale uitsluiting omdat het mensen in kwetsbare leefsituaties vaak ontbreekt aan een ondersteunend netwerk waardoor zij vaak alleen staan met hun complexe ondersteuningsvragen. Daarnaast wordt de rol van een overheid meer en meer difuus. Dergelijke ontwikkelingen roepen tegelijkertijd discussies op over de gewenste positie, competenties en werkvormen van de sociale professional, die inzet op de verbinding tussen de professionele/formele zorg, de burger en informele netwerken.
Via deze onderzoekslijn willen we mee vorm geven aan een verantwoorde invulling van vermaatschappelijking van zorg, waarbij mensen in kwetsbare leefsituaties worden gezien als actieve actor in dit proces en hun ervaringskennis een centrale plaats inneemt.
Deze onderzoekslijn richt zich op het thema kwaliteitsvolle hulp- en dienstverlening, vertrekkende vanuit de leef- en belevingswereld van mensen in kwetsbare leefsituaties. De praktijk wordt meer en meer geconfronteerd met de vraag naar kwaliteit van “geleverde diensten”, met een sterke focus op effectiviteit en efficiëntie. Kwaliteitsversterking en het transparant maken van aangeboden kwaliteit vormen één van de speerpunten van de recente beleidsnota’s van de beleidsdomeinen van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin, en Onderwijs en Vorming. Met de herstructurering van het Vlaams welzijns- en zorgbeleid wordt de klemtoon gelegd op performanter beheer, het meten en publiceren van kwaliteit, een efficiëntere inzet van middelen, en het meer effectief uitvoeren van opdrachten.
Een kernvraag in het kwaliteitsdenken waar we binnen deze onderzoekslijn op inzetten is de wijze waarop dit discours vorm krijgt. De gelaagdheid en complexiteit van de dagelijkse praktijk zorgt ervoor dat we kwaliteit niet kunnen reduceren tot een zuiver technisch-doelrationeel perspectief. Het werken aan de kwaliteit van mensgerichte beroepen gaat echter ook over de verbinding met het relationele en het menselijke van het professioneel werk en de vraag naar het waartoe de praktijk moet dienen.
Advies en dienstverlening.
Contact.
Heb je een vraag of wil je met ons samenwerken? Neem dan contact op met equality@hogent.be
Maak kennis met
onze expertise.
Het EQUALITY ResearchCollective is samengesteld uit experts binnen de domeinen orthopedagogiek, sociaal werk, ergotherapie, onderwijs, filosofie, recht, talen, design en vormgeving.
Onze onderzoeks-
projecten.
Gemeenschapsgerichte zorg en ondersteuning
- HerstelAcademie Vlaanderen
- BuddyStudy: Welke rol kan een buddy opnemen in het uitbouwen van & samenwerken met netwerken voor en met kwetsbare jongeren in de transitie van de jeugdhulp naar zelfstandig wonen?
- De wildgroei aan outreach praktijken: een vraag naar afstemming en kwaliteitsbewaking
- Co-creatie in beeld: een ontmoeting tussen professionals en ervaringswerkers in drie zorgsectoren
- Recovery pathways and societal responses in the UK, Netherlands and Belgium (REC-PATH)
- Community development: participatief actie onderzoek naar interventies die het leven met HIV/AIDS in de (school)gemeenschap in Oeganda faciliteren
- Cultivating a community of practice to strengthen capacities for supporting the quality of life of youths with HIV/AIDS
- Het 'Geïntegreerd Breed Onthaal' als antwoord op het probleem van onderbescherming? Co-creatief onderzoek naar de inzet van gemeenschapsgerichte zorg en ervaringskennis in functie van een toegankelijke eerstelijnszorg
- Vermaatschappelijking van de geestelijke gezondheidszorg: Competenties van zorgprofessionals in transitie
- Vrijwilligers en professionele zorgverleners verbinden in outreach
- Biodivers zorggroen: (Multi)functioneel groen voor de zorgsector: ontwerp, aanleg en beheer van biodiverse restoratieve zorgtuinen
- Drug Room: Feasibility study on drug consumption rooms in Belgium
- Maatschappelijke kwetsbaarheid in beeld
- Community development in occupational therapy education
- An exploration of young people's views on processes of citizenship and recovery.
- Het duurzaam inbedden van ervaringskennis- en deskundigheid in het hoger onderwijs.
- Structural embedding knowledge by experience in higher education through processes of co-creation (SEKEHE)
Toegankelijkheid basisvoorzieningen
- De positie van de sociale restaurants in de realisatie van het recht op voeding. Ontwikkelen van een profielscan v/d sociale restaurants in het kader van het armoedebestrijdingsplan
- Het 'Geïntegreerd Breed Onthaal' als antwoord op het probleem van onderbescherming? Co-creatief onderzoek naar de inzet van gemeenschapsgerichte zorg en ervaringskennis in functie van een toegankelijke eerstelijnszorg
- PCA - Primary Care Academy (Academie voor de Eerste Lijn)
- Wetenschappelijke opvolging van projecten m.b.t. een geïntegreerde aanpak van veranderingsresistente probleemdrinkers (2016-2019)
- Have a little FAITH in me
- Pelicano
- SUMHIT: Substance Use and Mental Health care InTegration, a study of service networks in mental health and substance use disorders in Belgium, their accessibility, and the user's needs.
Diversiteit
- Genderbeleving in transitie: verhalen van nieuwkomers in Vlaanderen in beeld gebracht
- Gendersensitieve ondersteuning van vrouwen in de alcohol- en drughulpverlening
- Taalrijk in klas en (hoge)school
- DIVER-CITY: Gemeenschapsgericht participatief onderzoek en verbindend partnerschap als basis voor een divers-sensitief hulpverleningsaanbod voor gezinnen met een migratieachtergrond in Gent.
- Studentenwerkgroep diversiteit
- Verhalen als katalysator voor diversiteit en inclusie in het hoger onderwijs
Kwaliteit van leven en mensenrechten
- Aligning UN Convention Articles with Individual Level QOL Indicators, Systems-Leval QOL Indicators, and Exemplary Support Strategies
- Kwaliteit van leven, kinderrechten en maatschappelijke kwetsbaarheid bij jongeren in de jeugdhulpverlening
- Een brug tussen twee sectoren binnen de integrale jeugdhulp: het ontwikkelen en implementeren van een instrument gericht op het meten van levenskwaliteit bij jongeren
- Inclusie verbindt
- POS-R: Personal Outcome Scale and international Network
- Resource Library
- Assessing the quality of life of children and adolescents with intellectual disabilities: convergent validity between the KidsLife and the POS-CA
- Bewindvoering in de praktijk
- De levenskwaliteit bij thuiswonende ouderen en de relatie met kwetsbaarheid
- The International Survey on Children's Well-Being (ISCWeb)
- Language and literacy curriculum for pre-schoolers and school-age children: a programme to improve inclusion, scholastic achievement and social well-being (TALK)
- Training for Inclusion of Ageing Adults with Intellectual Disabilities through Exchange 2.0: Improvement of Inclusion and QoL (TRIADE 2.0)
- Brake-Out: De impact van een innovatief leerprogramma op de kwaliteit van leven van jongvolwassenen met een cognitieve ondersteuningsnood of verstandelijke beperking
- ISCWeB-COVID-19: International Survey of Children's Well-Being COVID-19 Supplement
- Addiction, recovery and quality of life: cross-cutting perspectives from around the globe
- RETHINK: Leertraject rond de implementatie van kwaliteit van leven in de jeugdhulp
- Talige diversiteit in het hoger onderwijs
- Onderzoek naar ontwikkeling en toepassing van richtlijnen betreffende het gebruik van psychofarmaca bij volwassenen met een verstandelijke beperking en probleemgedrag, vanuit een Quality of Life perspectief
Integraal werken
- Integrale zorgverlening op de eerste lijn. Onderzoek naar de interdisciplinaire aanpak van sociale problemen in de wijkgezondheidscentra tegen de achtergrond van de vermaatschappelijking van de zorg.
- SKI-Tool: Screenings-, kwaliteits- en inspiratietool voor welzijns- en onderwijsactoren voor de uitrol en implementatie van een integrale samenwerking i.f.v. ondersteuning van kinderen in maatschappelijk kwetsbare gezinnen op school.
- SKI+: De brug tussen welzijn en onderwijs vanuit het ouderperspectief benaderd
- Ontmoeting Sociaal Werk en Politie: training ter bevordering van de samenwerking tussen de beroepsgroepen sociaal werk en politie in de publieke ruimte (SWaPol)
- Participatief actieonderzoek als middel tot verbetering van de zorgcontinuïteit van sociaal kwetsbare cliënten met complexe en chronische zorgnoden.
- Draaischijffunctie van het CLB, what's in a name?
- Huiswerkbegeleiding en gezinsondersteuning
- Maaltijden op kleuterscholen
Kwaliteitsvolle hulp en dienstverlening
Academische werkplaats vermaatschappelijking.
De academische werkplaats ‘Vermaatschappelijking’ werd opgericht in het voorjaar 2014. Het thema vermaatschappelijking sluit sterk aan bij de tendensen naar deïnstitutionalisering binnen verschillende sectoren in het werkveld (vb. geestelijke gezondheidszorg, gehandicaptensector).
Internationale samenwerkingsverbanden.
- International Society for Quality-of-Life Studies
- Australian Centre on Quality of Life
- Research Group Relational Welfare and Wellbeing
- University of Oviedo
- Università Cattolica del Sacro Cuore
- Children's World
- American Association on Intellectual and Developmental Disabilities
- International Association for the Scientific Study of Intellectual and Developmental Disabilities
- Associazione Nazionale di Famiglie di Persone con Disabilità Intelletiva e/o Relazionale
Netwerken.
- Associatie Onderzoeksplatform
- Academie Voor De Eerste Lijn
- IDC UGent Human Rights Research Network
- EXPOO Expertisecentrum Opvoedingsondersteuning
In de kijker.
- Kan onderwijs zonder welzijn? En vice versa? COV - Basis
- Conclusies inclusiebeurs 6 oktober 2021
- PRAKTIJKBESCHRIJVING Huiswerkbegeleiding: een variëteit aan praktijken op het snijvlak van Onderwijs en Welzijn
- Tien lessen uit de coronacrisis - Sociaal.net
- Ervaringsdeskundigen in de jeugdhulp: een hefboom voor participatie en vermaatschappelijking? - Agorawebzine
- Heeft onderwijs welzijn nodig? En vice versa?
Foto header: kunstwerk van Letterknecht aan de Franse Vaart in Gent naar aanleiding van Black Lives Matter.