“Iedereen werkt mee aan welzijnsbeleid.”

Eline Dewolf is minstens het komende jaar beleidsmedewerker studentenwelzijn. Die nieuwe functie is in het leven geroepen om de aanpak rond studentenwelzijn beter in kaart te brengen, te stroomlijnen en te coördineren. Mede door de coronapandemie is studentenwelzijn prioritair op de agenda gekomen van zowel hogescholen als beleidsmakers, met heel wat initiatieven tot gevolg.

Zo werd MoodSpace opgericht, een digitale plek voor studenten met info en tips om veerkrachtiger in het leven te staan, maar ook met informatie en tools voor wanneer het wat minder goed gaat. Moodspace is een initiatief van SIHO, het Steunpunt voor Inclusief Onderwijs, in opdracht van Vlaams onderwijsminister Ben Weyts. Die lanceerde ook de welzijnsmonitor, een jaarlijks terugkerende bevraging die in alle Vlaamse hogescholen en universiteiten het studentenwelzijn in kaart brengt en daar via SIHO acties aan koppelt. HOGENT verspreidt de bevraging van de welzijnsmonitor volgende week onder haar studenten.

Het bos en de bomen

Studentenwelzijn staat natuurlijk al lang op de radar van HOGENT. Doordat tijdens de coronaperiode het mentale welzijn zwaar onder druk stond, bouwde HOGENT haar welzijnsaanbod uit verder uit, zowel met eigen initiatieven als in samenwerking met andere hogeronderwijsinstellingen. Maar de veelheid aan initiatieven maakt dat het aanbod onoverzichtelijk wordt en vergt een gecoördineerd beleid.

Het is de taak van de nieuwe beleidsmedewerker studentenwelzijn om dit op de sporen te zetten. “Er is nood aan meer overzicht, we zien door de bomen het bos niet meer”, schetst Eline. “Bovendien is het niet omdat er een groot aanbod is, dat we ook in de breedte iedereen bereiken. Daarom is iemand met een helikopterview nodig.”

Anticiperen

Matti Joos, afdelingshoofd Zorg bij STUVO, sluit daarbij aan: “Hoewel we ook inzetten op preventie, zijn we toch nog veeleer curatief gericht: we focussen vooral op studenten met mentale problemen – niet onbegrijpelijk, want de vraag naar psychologische ondersteuning is sterk toegenomen. Maar mogelijk zouden we sommige problemen waar studenten mee kampen, kunnen vermijden, mochten we preventie meer aandacht geven en zo verontrustende signalen vlugger capteren.”

Er is met andere woorden nood aan een evenwichtig aanbod, dat niet alleen tegemoetkomt aan specifieke hulpvragen maar daar ook tracht op te anticiperen. Daarnaast kan je niet van een welzijnsbeleid spreken als je hoofdzakelijk inzet op ad hoc-ondersteuning en op vragen die op een bepaald moment nadrukkelijk naar voren komen. Uiteraard moet je daar een antwoord op geven, maar dat moet gepaard gaat met een visie op lange termijn.

In zo’n visie past ook het streven naar samenwerking, zegt Matti: “De voorbije periode hebben we met HOGENT, UGent, Arteveldehogeschool en stad Gent het aanbod rond studentenwelzijn deels gezamenlijk uitgewerkt, zonder eigen accenten en prioriteiten daarbij uit het oog te verliezen. Dat spaart niet alleen tijd en middelen uit, maar je leert er ook veel bij doordat je samenwerkt met mensen uit een andere omgeving, met een andere kijk en vaak ook andere expertise.”

Gemeenschapsgevoel

Als beleidsmedewerker studentenwelzijn moet Eline dit academiejaar de lijnen verder uitzetten. De komende maanden gaat ze alvast in gesprek met een hele reeks HOGENTenaars van verschillende directies, diensten en departementen. Want eigenlijk heeft iedereen hier een rol en verantwoordelijkheid in, vindt ze: “Welzijn heeft in niet geringe mate te maken met het creëren van een gemeenschapsgevoel en verbondenheid. Daarom kaderen initiatieven als de inrichting van het Revolteplein en STUVO village, bij de start van het academiejaar, ook in een welzijnsbeleid.”

Waar een hechte gemeenschap is, worden signalen sneller en beter opgevangen, is de redenering. Eline denkt daarbij niet alleen aan lectoren en studenten als mogelijke ‘antennes’, maar elke HOGENTenaar: “Het gaat bijvoorbeeld ook over de onthaalmedewerkers of de zaalwachters in de sporthal die wel eens een praatje slaan met studenten en zo soms persoonlijke en zelfs pijnlijke verhalen te horen krijgen.”

Poortwachters

Het vormingstraject voor ‘poortwachters’ (of ‘gatekeepers’) dat HOGENT later dit academiejaar uitrolt, past eveneens volledig in dat gemeenschapsdenken: het is een eenvoudige basistraining om signalen van mogelijke emotionele problemen te herkennen, om in gesprek te gaan met de studenten en hen te motiveren om hulp te zoeken en/of door te verwijzen. Zo'n opleiding tot gatekeeper of poortwachter vormt een hefboom in de evolutie van een reactief naar meer preventief beleid.

“Waar het om gaat, is dat een welzijnsbeleid niet beperkt mag blijven tot ingrijpen bij problemen, maar dat er aandacht gaat naar elke student en elke medewerker. Dat impliceert dan weer dat elke student en medewerker effectief kan bijdragen tot een welzijnsbeleid door alert te zijn voor mogelijke problemen en vooral door bij te dragen tot een aangenaam en levendig campusleven”, besluit Eline.