HOGENT zet Vietnamese universiteit op weg naar veilig en duurzaam afval- en labobeheer.
HOGENT werkt de komende jaren mee aan een uitgebreid project met en voor de faculteit natuurwetenschappen van de Vietnamese Universiteit van Quy Nhon (QNU). HOGENT focust op veilige en duurzame laboratoriumpraktijken en afvalmanagement op de campus. Daarvoor werken het onderzoekscentrum Health and Water Technology, de dienst Preventie, Milieu en Welzijn en de opleiding Milieu- en Duurzaamheidsmanagement samen.
Vietnam heeft zowel op het vlak van selectieve afvalinzameling en -verwerking als op het vlak van goede labopraktijken nog een hele weg te gaan. Maar laat dat nu net thema’s zijn waar Vlaanderen sterk in is. Het is dus niet geheel toevallig dat de Universiteit Quy Nhon onder meer bij HOGENT kwam aankloppen.
HOGENT neemt de twee hierboven genoemde onderzoeksluiken voor haar rekening, maar die maken deel uit van veel breder VLIR-UIC-programma, dat nog diverse andere projecten en thema’s omvat. Naast HOGENT (als enige hogeschool) zijn bij dat brede project verschillende Vlaamse universiteiten betrokken (zie kaderstuk ‘Zeven deelprojecten’).
“Je kan gerust stellen dat Vietnam, en zeker het zuidelijke deel waar Quy Nhon zich bevindt, ontwikkelingsgebied is”, zegt Els van Mechelen, onderzoekscoördinator van Health and Water Technology. “Er zijn dus heel wat aspecten waar vooruitgang kan worden geboekt. Daar willen we ons steentje toe bijdragen.”
Els trok van 29 juli tot 10 augustus naar Quy Nhon, samen met Yves Ronsse, preventieadviseur en milieucoördinator van HOGENT en professor Vera Meynen van UAntwerpen, die gespecialiseerd is in lab safety.
Het doel van dit bezoek was het opmaken van een eerste evaluatie van de huidige stand van zaken van de labo’s op de Quy Nhon universiteit (QNU) en een eerste indruk opdoen van hun afvalbeleid op de campus en in de labo’s. Op basis van deze vaststellingen worden de concrete plannen opgemaakt voor het eerste projectjaar, dat eind september start. Behalve de labo’s en de campus bezochten ze er ook twee afvalverwerkende bedrijven (zie kaderstuk ‘Afvalverwerking: nog een lange weg te gaan’).
“We zijn zeer warm onthaald. Hoewel de communicatie niet evident was, hebben we van beide kanten met goede wil en veel doorzettingsvermogen enkele gevoeligheden besproken. Ik denk dat we de basis gelegd hebben voor een stevige teamwerking”, zegt Els met vertrouwen.
Onveilig
In de huidige situatie beschikt de plaatselijke universiteitscampus over 35 labo’s, waarvan de helft chemische en de helft biologische labs. Daar is op het vlak van veiligheid en bioveiligheid nog veel werk aan de winkel, stelt Yves Ronsse vast: “Zo zijn er nog ongeschikte werktafels en ontbreken er vaak veiligheidsopslagkasten. Het is met andere woorden niet conform de huidige normen van GLP (goed laboratorium-management) en ingeperkt gebruik. Er is ook geen overzicht van wie wat gebruikt of welke producten precies aanwezig zijn en in welke hoeveelheden. Behalve dat je zo niet efficiënt kan werken, is het ook zeer onveilig en milieuonvriendelijk.”
Daar ligt meteen een van de opdrachten van HOGENT: de organisatie en praktijken in de laboratoria veilig, efficiënt en duurzaam maken. Daartoe zullen vanuit Health and Water Technology onder meer train-the-traineropleidingen worden georganiseerd en onderzoekers van de Quy Nhon Universiteit zullen ook een tijdlang meewerken in de labo’s van HOGENT, zodat ze zelf de meerwaarde ervaren van degelijk laboratoriummanagement. Daarnaast wordt een cursus ontwikkeld voor de QNU-studenten. Daar wordt ook een examen aan gekoppeld. Studenten kunnen enkel toegang krijgen tot een labo als ze voor dat examen slagen. De studenten krijgen ook de vraag om casussen te verzamelen waar het is fout gelopen en om dit, indien mogelijk, op video vast te leggen. “Door de studenten dergelijke situaties te laten registreren, leren ze er intussen uit en kunnen we die ervaringen delen”, legt Els uit. “Het uiteindelijke doel is dat het in de labo’s in QNU over tien jaar even veilig, efficiënt en milieubewust werken is als in die van HOGENT.”
Complementair
Bij het tweede luik, duurzaam afvalbeheer, worden studenten van de opleiding milieu- en duurzaamheidsmanagement betrokken. “In de regio waar de universiteit gevestigd is, bestaat nog geen selectieve afvalverwerking. Dus evenmin aan de universiteit. Drie HOGENT-studenten trekken, in het kader van hun stage en bachelorproef, twaalf weken naar de universiteit in Vietnam”, legt Linde Raport, lector en stagebegeleider, uit.
Els Van Mechelen geeft toelichting voor haar Vietnamese en internationale collega's.
Zeven deelprojecten
Het HOGENT-project is een van de zeven deelprojecten van een overkoepelend VLIR IUC-programma bij de faculteit natuurwetenschappen van de Quy Nhon universiteit (QNU). Behalve HOGENT zijn ook de universiteiten UGent, KULeuven, Universiteit Antwerpen en UHasselt betrokken. Via dit geheel van 7 deelprojecten moet de Vietnamese universiteit zowel in onderzoek als in praktijktoepassingen vooruitgang boeken op het vlak van:
- Voorspellen van natuurrampen
- Bewaren van groenten en fruit
- E-learning en bibliotheekbeheer
- Goede labopraktijken en afvalmanagement op de campus
De subsidie voor het HOGENT-project bedraagt 60.000 euro per jaar, een budget dat integraal naar QNU gaat. Bijkomend kende de provincie Oost-Vlaanderen een subsidie van 7000 euro toe.
Algemene info over het project vind je op deze youtube-video (HOGENT wordt vermeld op 3’05’’).
Afvalverwerking in Vietnam: nog lange weg te gaan
Els Van Mechelen en Yves Ronsse bezochten in Vietnam twee afvalverwerkende bedrijven. Bij het bedrijf op de foto wordt afval hoofdzakelijk in een diepe put gestort, wat dus eigenlijk geen echte afvalverwerking is. Wel wordt onderaan in een diepe laag plastic voorzien en er is ook een systeem dat ervoor zorgt dat het water wordt afgevoerd, zodat er zo weinig mogelijk giftige stoffen in de grond terecht komen. De hoop en intentie is om in de toekomst modernere technologieën voor afvalverwerking in dit bedrijf te installeren.
“Een vierde student start met 4 weken stage bij de Dienst Preventie, Milieu en Welzijn om de daaropvolgende 8 weken zijn verworven kennis rond het afvalbeheer te gaan toepassen in de labo’s van Quy Nhon Universiteit.”
De studenten die de opdracht kregen, ondergingen een selectieprocedure. Er waren zeven studenten kandidaat voor de stageopdracht in Vietnam, dus moest er een keuze worden gemaakt. Die bestond uit een motivatiebrief en een groepsgesprek. Bij de uiteindelijke selectie werd onder meer rekening gehouden met complementariteit: wie heeft reeds buitenlandse ervaring en wie niet? Wie heeft welke voorkennis? Wie neemt welke rol op bij groepswerken? Wie heeft ervaring met projectmanagement?
“De opdracht van de studenten wordt een behoorlijke uitdaging. Bovendien leven ze er enkele weken op elkaars huid, in een voor hen volstrekt onbekende omgeving. Dan is het extra belangrijk dat ze elkaar aanvullen en versterken”, geeft Linde mee. Ter plaatse staan de studenten er weliswaar niet helemaal alleen voor: er is samenwerking met enkele plaatselijke vzw’s en uiteraard krijgen ze ook ondersteuning van Linde als stagebegeleider.
Maatschappelijke impact
Het werk van de studenten zal in eerste instantie bestaan uit basisonderzoek: “Ze zullen er de afvalstromen in kaart brengen: welk type afval is er precies en in welke hoeveelheden? Dat zal hoofdzakelijk gaan over plastic verpakkingen, voedsel- en groenafval en gevaarlijk afval. Onder meer aan de hand daarvan zullen de studenten voorstellen doen die moeten leiden tot een campusbeleid rond preventie, hergebruik en recyclage. Hun informatie is essentieel omdat we daarop verder bouwen”, verduidelijkt Linde. De bedoeling is immers om de stages ook de volgende jaren te organiseren. “De komende vijf jaar willen we er inzetten op sensibilisering, inzicht verwerven over de impact van de campus op de omgeving en kennisdelen”, situeert ze. “Zo creëren onze studenten een stukje maatschappelijke impact in Vietnam.”
Publicatiedatum: 16/08/2022