Kinderarmoede en sociale ongelijkheid stoppen niet aan de schoolpoort. Onbetaalde schoolfacturen, lege brooddozen, slechte huisvesting, administratieve problemen, complexe gezinssituaties, beperkte toegang tot ondersteuning bij leer- en zorgproblemen, … Het is maar een greep uit de problematieken waarmee scholen in aanraking komen.
Doorgaans zijn het de meest kwetsbare ouders die met deze problemen geconfronteerd worden. De basisschool merkt vaak als eerste deze problematieken op en regelmatig doen de ouders voor deze welzijnsvragen een beroep op iemand van de school die ze vertrouwen. De school kan deze vragen echter niet alleen aanpakken. Daarom is een betere aansluiting tussen scholen en het brede welzijnsveld aangewezen.
Via onderzoek volgt HOGENT alle bewegingen op het kruispunt tussen onderwijs en welzijn. De onderzoekslijn Onderwijs en Welzijn binnen het EQUALITY ResearchCollective richt zich op het interprofessioneel werken over beleidsdomeinen en sectoren heen met als doel de (onderwijs)kansen van kinderen en jongeren in kwetsbare leefsituaties te bevorderen.
Onze projecten.
IN DE KIJKER - Festival van de gelijkheid
Tijdens het Festival van de Gelijkheid kan je ons op 14 december van 16u30 tot 18u in De Krook vinden met de interactieve sessie "Wat als scholen een gezonde maaltijd zouden aanbieden?".
Enkele jaren terug lanceerde Stad Gent Lekker(s) op school, een pilootproject m.b.t. maaltijden op school in acht kleuterscholen. Samen met onderzoekers van de KU Leuven onderzochten we drie jaar lang de impact van die gezonde en betaalbare maaltijden op school.
Contact
Wil je reageren? Heb je een vraag? Wil je een vorming aanvragen? Contacteer ons vrijblijvend via het contactformulier.
Resultaten en materiaal.
Lekker(s) op school
Twee jaar lang experimenteerden we op 8 Gentse scholen met betaalbare gezonde en duurzame maaltijden. We onderzochten de effecten van betaalbare en gezonde voeding op school op het welbevinden en de ontwikkelingskansen van kleuters.
Inspiratiegids 'Kan onderwijs zonder welzijn? En vice versa?'
In deze inspiratiegids vinden basisscholen en welzijnspraktijken inspiratie voor een goede samenwerking. De gids schetst een beeld van het hoe en waarom van samenwerkingen tussen onderwijs en welzijn en daagt de professionals uit om over de domeinen heen te werken vanuit een brugreflex.
Zes bouwstenen voor samenwerking
De zes bouwstenen op deze poster ondersteunen de samenwerking tussen schoolteams en welzijnsprofessionals. Ze helpen om eerste stappen te zetten of bestaande samenwerkingen onder de loep te nemen. Wil je je samenwerking laten floreren? Download de poster en ga met je team aan de slag met de tips.
Studiekeuze tijdslijn
Een studiekeuzeproces start in het lager onderwijs (of misschien wel vroeger?) en loopt tot ver in het secundair onderwijs. In Ronse onderzochten we de belangrijke drempels voor kinderen die de 'grote stap' nemen. Samen met scholen en welzijnsactoren ontwierpen we een sjabloon om acties en mijlpalen regionaal en in samenspraak met vele partijen te bespreken en zichtbaar te maken op een tijdslijn.
Podcast 'Kan Onderwijs zonder Welzijn? En Vice Versa?'
In deze podcast reflecteren we over de school als ontmoetingsplek en hoe leerkansen van kinderen ten volle gestimuleerd kunnen worden. We leggen beelden, uitspraken en quotes van ouders voor aan Carine (moeder van 5), Dries (leerkracht 4e, 5e en 6e leerjaar), Klaar (zorgcoördinator in een basisschool) en Nicole, beleidsmedewerker bij SAAMO.
Vormingen
We bieden verschillende vormingen aan voor onderwijs- of welzijnsteams, lokale besturen die een brugfigurenwerking willen opstarten of hun bestaande werking willen evalueren.
Train the trainer
Wil je zelf aan de slag op plaatsen waar scholen en welzijnswerkers samenkomen? Vraag je train the trainer box en vorming aan.
In gesprek met experten.
Kennisclip: Hoe kan beleid meer inzetten op gelijke onderwijskansen?
In een interview met Goedroen Juchtmans, senior onderzoeker bij het HIVA en experte gelijke onderwijskansen, zoomen we o.a. in op brugfigureninitiatieven.
> Wil je na de kennisclip nog meer weten? Bekijk hier het volledige interview.
Kennisclip: Wat is de kerntaak van onderwijs?
Het interview met Piet Van Avermaet, directeur van het Steunpunt Diversiteit & Leren, zoomt in op de mogelijke rol(len) van onderwijs.
> Wil je na de kennisclip nog meer weten? Bekijk hier het volledige interview.
Kennisclip: Welke gemeenschappelijke vraag kunnen onderwijs en welzijn stellen?
Het interview met Bruno Vanobbergen, algemeen directeur OPgroeien, zoomt in op de mogelijke rol(len) van welzijn.
> Wil je na de kennisclip nog meer weten? Bekijk hier het volledige interview.
Praktijkverhalen.
De Kast Heverlee
Een school uit Heverlee onderneemt acties om kinderen en gezinnen uit kwetsbare leefmilieus te ondersteunen.
Podcast over Bruggen onderwijs en welzijn.
Een gesprek met de promotor in dialoog met praktijkvoorbeelden
Brugfiguur Rukhsana.
Brugfiguur Rukhsana is aan het woord over de verbinding tussen ouders, de school en de buurt. In haar getuigenis op sociaal.net zoomt ze in op de verbinding met ouders met een migratieachtergrond. (foto: Sociaal.Net / Lisa Delvetere)
- Maaltijden op school. Naar aanleiding van de verkiezingen (juni 2024) brachten studenten verschillende modellen en politieke standpunten in kaart. Een handig overzicht.
- Netwerken op en rond scholen: een samenspel van verschillende onderwijs- en welzijnsactoren (Jaarboek Armoede en Ongelijkheid 2023, hoofdstuk 4, p 119)
- Gezonde maaltijden op school. (VRT NWS)
- Welzijn zkt onderwijs (m/v) en vice versa. De brugfiguur als (hét) antwoord op de noden in en rond scholen? (Welwijs)
- Onderwijs en maatschappelijk kwetsbare gezinnen: de onderwijsopdracht ruim(er) bekeken. HOGENT-onderzoek naar de samenwerking tussen onderwijs en welzijn. (Welwijs)
- Kan onderwijs zonder welzijn en vice versa? (De Basis)
- Scholen hebben een unieke positie voor kwetsbare gezinnen. (Opiniestuk Sociaal.Net)
- Moeten basisscholen kinderarmoede oplossen? (Sociaal.Net)
- Kan onderwijs zonder welzijn? En vice versa? (Blog Armoede en Sociale Uitsluiting, USAB)
- Zorgnetwerkjes voor niet-begeleide minderjarigen: verslag van een inspiratiedag (Hub Ontwikkelen in diversiteit)
- Preteaching: welzijn zkt onderwijs (m/v) en vice versa (Hub Ontwikkelen in diversiteit)
Het team.
Celine Mertens
Celine Mertens is onderzoeker bij het onderzoekscentrum EQUALITY en is verbonden aan het Departement Lerarenopleiding – opleiding lager onderwijs van HOGENT. Ze is onderwijspedagoog en volgde ook de specifieke lerarenopleiding. Ze werkt voornamelijk rond de thema’s gelijke (onderwijs)kansen, armoedebestrijding, samenwerking onderwijs-welzijn, transities en partnerschap tussen ouders en school.
Katrien De Maegd
Katrien De Maegd is promotor van het praktijkgericht onderzoek binnen de onderzoekslijn Onderwijs & Welzijn. Ze was jaren opleidingsvoorzitter van de educatieve opleidingen kleuteronderwijs en lager onderwijs. Als pedagoge geeft ze in de lerarenopleiding verschillende opleidingsonderdelen over actuele onderwijstendensen en -thema’s.
Eva Vens
Eva Vens is sociaal werkster en vergelijkend cultuur-wetenschapper. Ze is copromotor van de projecten binnen de onderzoekslijn Onderwijs & Welzijn en is verbonden aan de opleiding sociaal werk. Ze geeft les aan deze opleiding en is betrokken bij diverse praktijkgerichte onderzoeken in het domein van sociaal werk, diversiteit en cultuur en rituelen.
Daarnaast werkten ook Marie Seghers, Christian Van Kerckhove, Jan De Mets en Marianne Schapmans mee aan het onderzoek en de onderzoeksoutput.